Круглы стол "Харчовая бяспека Рэспублікі Беларусь: новыя выклікі і магчымасці»

18 кастрычніка 2023 г. у Рэспубліканскім навуковым унітарным прадпрыемстве «Інстытут сістэмных даследаванняў у АПК Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі» адбыўся круглы стол «Харчовая бяспека Рэспублікі Беларусь: новыя выклікі і магчымасці» (пастанова Бюро Прэзідыума НАН Беларусі ад 22 снежня 2022 г. № 609 «Аб навуковых і навукова-тэхнічных мерапрыемствах Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі на 2023 год»).

У мерапрыемстве прынялі ўдзел прадстаўнікі арганізацый Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, органаў дзяржаўнага кіравання, аграрнага бізнесу рэспублікі, вядучыя айчынныя і замежныя вучоныя і практыкі, а таксама маладыя вучоныя.

З прывітальным словам выступіў намеснік Старшыні Прэзідыума НАН Беларусі Пётр Пятровіч Казакевіч. Вучоны адзначыў, што ў цяперашні час на сусветным харчовым рынку складваецца складаная сітуацыя, справакаваная экспартнымі абмежаваннямі і геапалітычнай нестабільнасцю, што сур'ёзна ўскладняе рашэнне праблем харчовай бяспекі як у глабальным маштабе, так і ў асобных краінах. Пётр Пятровіч падкрэсліў, што час у чарговы раз пацвярджае правільнасць абранай Рэспублікай больш за 20 гадоў таму і цяпер паспяхова рэалізуемай стратэгіі забеспячэння харчовай бяспекі – на аснове ўстойлівай ўласнай аграпрамысловай вытворчасці і рацыянальнай сацыяльна-эканамічнай палітыкі, накіраванай на забеспячэнне высокай якасці харчавання насельніцтва.

З дакладам аб перспектыўных напрамках стратэгіі забеспячэння харчовай бяспекі краіны ў кантэксце магчымых сцэнарыяў развіцця глабальнага аграрнага сектара выступіў дырэктар Інстытута сістэмных даследаванняў у АПК НАН Беларусі Піліпук Андрэй Уладзіміравіч.

        Першы намеснік Старшыні Дзяржаўнага камітэта па стандартызацыі Рэспублікі Беларусь Маргунова Алена Міхайлаўна пазначыла перспектыўныя напрамкі тэхнічнага рэгулявання як ключавога аспекту забеспячэння харчовай бяспекі і высокай якасці харчавання на ўнутраным рынку Рэспублікі Беларусь, а таксама на агульным рынку Еўразійскага эканамічнага саюза.

Начальнік Галоўнага ўпраўлення перапрацоўчай прамысловасці Міністэрства сельскай гаспадаркі і харчавання Рэспублікі Беларусь Пабядзінскі Вадзім Пятровіч рассказаў аб напрамках развіцця патэнцыялу айчыннай прамысловай кормавытворчасці для ўмацавання харчовай бяспекі.

Начальнік упраўлення арганізацыі гандлю і грамадскага харчавання Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю Рэспублікі Беларусь Мельнікава Наталля Віктараўна выступіла з дакладам аб ролі МАРГ у сістэме забеспячэння нацыянальнай харчовай бяспекі, распавяла аб асноўных мерапрыемствах, якія праводзяцца для гарантаванага забеспячэння спажывецкага рынку шырокім асартыментам тавараў, у тым ліку беларускай вытворчасці.

Начальнік упраўлення па вытворчасці прадуктаў харчавання канцэрна “Белдзяржхарчпрам" Аляхно Юлія Валянцінаўна пазначыла перспектыўныя напрамкі развіцця айчыннай харчовай прамысловасці ў кантэксце вырашэння задач нацыянальнай харчовай бяспекі, асобую ўвагу надала пытанням эфектыўнага функцыянавання асноўных экспартна арыентаваных галін.

Намеснік генеральнага дырэктара па навуковай рабоце і стандартызацыі РУП «Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па харчаванні» Камарова Наталля Віктараўна расказала аб рэалізацыі сістэмы дасягнення якасці харчовых прадуктаў у Рэспубліцы Беларусь, якая дазваляе на сённяшні дзень беларускаму харчаванню займаць высокія канкурэнтныя пазіцыі на ўнутраным і знешнім рынках.

Аб ролі селекцыі раслін у вырашэнні бягучых праблем харчовай бяспекі Беларусі расказаў удзельнікам генеральны дырэктар РУП “Навукова-практычны цэнтр НАН Беларусі па земляробстве" Краўцоў Сяргей Уладзіміравіч. Вучоны падкрэсліў важнасць павышэння долі айчыннага насення ў структуры пасеваў сельскагаспадарчых культур і далейшага нарошчвання навукова-вытворчага патэнцыялу ў гэтай сферы.

Намеснік генеральнага дырэктара па навуковай рабоце РУП “Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па жывёлагадоўлі" Будзевіч Аляксандр Іванавіч у выступленні адзначыў перспектывы выкарыстання навуковых распрацовак у жывёлагадоўлі пры вырашэнні задач харчовай бяспекі дзяржавы, пазначыў найважнейшыя напрамкі нарошчвання патэнцыялу прадуктыўнасці жывёл.

Дырэктар ДНУ “Інстытут мікрабіялогіі НАН Беларусі" Шапшалёў Аляксандр Анатольевіч прадставіў даклад аб магчымасцях выкарыстання мікробных тэхналогій у вытворчасці, надаў увагу распрацоўкам беларускіх навукоўцаў у названай галіне і пазначыў патэнцыял іх выкарыстання ў харчовай прамысловасці ў кантэксце забеспячэння харчовай бяспекі Рэспублікі.

Адбылася шырокая дыскусія і абмеркаванне з удзелам усіх прысутных на мерапрыемстве.

Удзельнікі круглага стала падтрымалі неабходнасць і значнасць далейшай работы па павышэнні эфектыўнасці сістэмы маніторынгу нацыянальнай харчовай бяспекі, у тым ліку распрацоўку і ўкараненне ў сістэму маніторынгу новых крытэрыяў і індыкатараў па долі айчынных тавараў у арганізацыях гандлю на ўнутраным рынку па адчувальных групах і індыкатараў даступнасці для сельгасвытворцы айчынных вытворчых рэсурсаў, якія дазволяць арыентаваць таваравытворцаў на павышэнне канкурэнтаздольнасці і эфектыўнае замяшчэнне імпарту.

Выступілі таксама пераможцы конкурсу на лепшую навукова-даследчую работу сярод студэнтаў і навучэнцаў, прымеркаванага да Сусветнага дня харчавання. Інтарэсы маладых навукоўцаў сёння ахопліваюць: вопыт арганізацыі вытворчасці біяпаліва з энергетычнай вярбы на сельскіх тэрыторыях, мадэлі забеспячэння харчовай бяспекі развіцця «разумных гарадоў», распрацоўку і эканамічную ацэнку тэхналагічных стартапаў у сельскай гаспадарцы, пытанні забеспячэння харчовай бяспекі ў сям'і і інш.