Рэспубліканскае навуковае ўнітарнае прадпрыемства " Інстытут сістэмных даследаванняў у АПК Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі»
Рэспубліканскае навуковае ўнітарнае прадпрыемства " Інстытут сістэмных даследаванняў у АПК Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі»

№ 7

АГРАРНАЯ ЭКАНОМІКА, № 7, 2024

 

2024 – ГОД ЯКАСЦІ

 

Прывітальнае слова галоўнага рэдактара. С. 3

 

Алена МАРГУНОВА

Тэхнічныя рэгламенты і стандарты як аснова бяспекі і якасці айчыннага харчавання. С. 4–13

Адлюстраваны тэндэнцыі і кірункі развіцця тэхнічнага рэгулявання, стандартызацыі, пацверджання адпаведнасці, акрэдытацыі і кантролю (нагляду) у галіне бяспекі і якасці харчовай прадукцыі на рынку Рэспублікі Беларусь. Абазначаны асаблівасці і прыярытэты сучаснага этапу работ, якія праводзяцца па павышэнні якасці ў краіне і галінах.

 

Іван СМІЛЬГІНЬ

Роля Дэпартамента ветэрынарнага і харчовага нагляду Міністэрства сельскай гаспадаркі і харчавання Рэспублікі Беларусь у забеспячэнні якасці і бяспекі айчыннай малочнай прадукцыі. С. 14–21

 

Аляксей МЕЛЯШЧЭНЯ, Наталля КАМАРОВА, Крысціна РАБАВА

Праблемы пры ідэнтыфікацыі сокавай прадукцыі і шляхі іх вырашэння. С. 22–29

Прааналізаваны падыходы ідэнтыфікацыі сокавай прадукцыі, абгрунтавана актуальнасць распрацоўкі сістэмы аўтэнтычнасці сокаў, у тым ліку з мэтай пацвярджэння адпаведнасці патрабаванням ТР МС 023/2011. Прадстаўлены вынікі даследаванняў аднаго з магчымых маркераў сапраўднасці сокаў – утрыманне ізатопа кіслароду 18О у водным складніку прадукта. Прапанаваны шляхі вырашэння ацэнкі аўтэнтычнасці сокаў, якія дазваляюць павысіць якасць і бяспеку сокавай прадукцыі.

 

Марыя КЛІМАВА

Павышэнне канкурэнтаздольнасці арганізацый малочнай прамысловасці Рэспублікі Беларусь у Год якасці. С. 30–42

Прадстаўлена ацэнка развіцця малочнай галіны Рэспублікі Беларусь, уключаючы параўнальны аналіз дасягнутых вынікаў з вядучымі сусветнымі вытворцамі і экспарцёрамі малочнай прадукцыі. Раскрыты задачы і прыярытэтныя напрамкі развіцця галіны ў рамках асноўных праграмных дакументаў. Адлюстраваны меры па павышэнні якасці малака, якое паступае на перапрацоўчыя прадпрыемствы краіны. Праведзена комплексная ацэнка новых напрамкаў вытворчасці малочнай прадукцыі ў кантэксце павышэння канкурэнтаздольнасці на ўнутраным і знешніх рынках.

 

Ірына ДАЛАКІШВІЛІ

Дзяржаўны санітарны нагляд у сістэме кантролю і кіравання якасцю і бяспекай харчовай прадукцыі. С. 43–49

Прааналізаваны вынікі дзяржаўнага санітарнага нагляду ў галіне ацэнкі адпаведнасці харчовай прадукцыі патрабаванням бяспекі, у тым ліку па асобных паказчыках. Адлюстравана дынаміка не дапушчанай да рэалізацыі і выключанай з абарачэння прадукцыі. Абазначаны асноўныя напрамкі сістэмы кіравання якасцю і бяспекай харчовай прадукцыі санітарна-эпідэміялагічнай службы краіны. Сістэматызаваны і раскрыты прыярытэтныя напрамкі стратэгічнага развіцця нацыянальнай сістэмы кантролю бяспекі харчовай прадукцыі.

 

Наталля КІРЭЕНКА, Ангеліна КОСАВА

Павышэнне якасці лагістычнага сэрвісу – важнейшы прыярытэт развіцця нацыянальнай эканомікі Рэспублікі Беларусь. С. 50–63

Прадстаўлены навуковыя вынікі даследавання па ацэнцы сучаснага стану і тэндэнцый развіцця лагістычнай сістэмы Рэспублікі Беларусь ва ўмовах эканамічных выклікаў і санкцыйных абмежаванняў. Вызначана рэзультатыўнасць функцыянавання суб'ектаў нацыянальнага лагістычнага рынку на аснове аналізу ўзроўню іх абслугоўвання, асартыменту і якасці аказваемых імі паслуг. Распрацаваны комплекс дзейсных напрамкаў, якія прадугледжваюць павышэнне якасці лагістычнага сэрвісу як важнейшага прыярытэту развіцця эканомікі Рэспублікі Беларусь.

 

Алена СЦЯПАНАВА, Кацярына БЯСПАЛАВА, Уладзімір ЖУДРО

Мясная і малочная галіны: аб развіцці і перспектыўных прадуктах харчавання. С. 64–69

Прааналізаваны тэндэнцыі развіцця мясной і малочнай галін. Прыведзена інфармацыя аб сусветных тэндэнцыях у вытворчасці прадуктаў харчавання і напрамках удасканалення тэхпрацэсаў.

 

Кацярына ШЭГІДЗЕВІЧ, Таццяна ДЖАМІГА

Сістэмы менеджменту харчовых прадпрыемстваў на прыкладзе малакаперапрацоўчай галіны: аналіз і асаблівасці функцыянавання. С. 7078

Прааналізаваны ўкараняемыя на харчовых прадпрыемствах віды сістэм менеджменту, якія садзейнічаюць забеспячэнню выпуску якаснай і бяспечнай прадукцыі. На прыкладзе малакаперапрацоўчай галіны вызначана ступень укаранення і сертыфікацыі сістэмы менеджменту якасці, сістэмы менеджменту бяспекі харчовых прадуктаў на аснове аналізу небяспек і крытычных кантрольных пунктаў, сістэмы менеджменту бяспекі харчовых прадуктаў. Даследаваны аспекты прымянення прадпрыемствамі патрабаванняў сістэмы "Халяль" пры пастаўках прадукцыі на рынкі ісламскіх дзяржаў.

 

Юлія ГУЗКОВА, Алена ДАВЫДАВА

Развіццё інстытута геаграфічных указанняў ў Рэспубліцы Беларусь. С. 7985

Разгледжаны асноўныя міжнародныя і нацыянальныя заканадаўчыя акты, якія рэгулююць пытанні геаграфічных указанняў прадукцыі. Ва ўсім свеце інстытуты аховы геаграфічных указанняў і найменняў месцаў паходжання харчовай прадукцыі дазваляюць мінімізаваць нядобрасумленную канкурэнцыю, гарантаваць высокую якасць прадукцыі, яе заяўленыя ўласцівасці і абараняць інтарэсы спажыўца. Уклад геаграфічных указанняў у захаванне навакольнага асяроддзя, традыцыйных тэхналогій і культуры вытворчасці харчовай прадукцыі ацэньваецца вельмі высока.

 

Андрэй ПІЛІПУК, Пётр РАСТАРГУЕЎ, Ірына ПАШТОВАЯ

Ключавыя элементы айчыннай сістэмы кіравання якасцю сельскагаспадарчай і харчовай прадукцыі. С. 8696

Прааналізаваны ключавыя элементы айчыннай практыкі кіравання якасцю сельскагаспадарчай і харчовай прадукцыі, а таксама ўзровень іх развіцця. Разгледжаны асаблівасці інструментарыя і тэндэнцыі фарміравання сучаснай сістэмы рэгулявання якасці прадукцыі АПК у Рэспубліцы Беларусь.