Рэспубліканскае навуковае ўнітарнае прадпрыемства " Інстытут сістэмных даследаванняў у АПК Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі»
Рэспубліканскае навуковае ўнітарнае прадпрыемства " Інстытут сістэмных даследаванняў у АПК Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі»

№ 10

АГРАРНАЯ ЭКАНОМІКА, № 10, 2024

 

Эканоміка сельскай гаспадаркі

 

Анатоль Такун, Аксана Гарбатоўская

Інстытуцыянальныя асновы сучаснага механізму цыфравізацыі кіравання АПК. С. 3–15

Прааналізавана нарматыўна-прававая база ў сферы цыфравізацыі кіравання АПК. Вызначана сістэма рэспубліканскіх органаў дзяржаўнага кіравання ў кантэксце лічбавага развіцця сельскай гаспадаркі, якая ўключае два блокі суб'ектаў: ​​дзяржаўнага кіравання ў сферы лічбавага развіцця і галіновага кіравання лічбавым развіццём у АПК.

У рамках сучаснага інстытуцыйнага механізма цыфравізацыі кіравання АПК устаноўлены асноўныя суб'екты, іх функцыі і інфраструктурныя складальнікі, якія забяспечваюць неабходныя ўмовы для ўкаранення інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогій у аграрную сферу, рэалізацыю дзяржаўных праектаў галіновага лічбавага развіцця, фарміраванне сеткавай сістэмы ўзаемадзеяння і лічбавай тэхналагічнай базы менеджменту галіны.

 

Алена Гарбачова, Таццяна Запрудская

Ацэнка ўплыву прыродна-эканамічнага патэнцыялу сельскагаспадарчых арганізацый на эфектыўнасць вытворчасці. С. 16–27

Прадстаўлены вынікі ацэнкі ўплыву асноўных складальнікаў прыродна-эканамічнага патэнцыялу на вынікі дзейнасці сельскагаспадарчых арганізацый, размешчаных у розных агракліматычных і адміністрацыйных абласцях рэспублікі; прапанаваны і апрабаваны алгарытм такой ацэнкі; выканана групоўка сельскагаспадарчых арганізацый на падставе значэнняў інтэгральнага індэкса рэсурснага патэнцыялу з улікам ступені ўплыву кожнага фактару, устаноўленых з выкарыстаннем карэляцыйна-рэгрэсійнага аналізу, на велічыню валавой прадукцыі сельскай гаспадаркі.

 

Дыяна Сініла

Навукова-практычныя аспекты фарміравання падатковай нагрузкі ў сельскагаспадарчых арганізацыях. С. 28–40

Дадзена аўтарскае вызначэнне такіх паняццяў, як "дзяржаўная падтрымка АПК" і "падатковая нагрузка". Прапанаваны алгарытм прыняцця кіраўніцкіх рашэнняў для зніжэння расходаў на выплату падаткаў і збораў сельскагаспадарчымі арганізацыямі ў рамках дзейнага заканадаўства. Прадстаўлена мадэль кіравання фінансамі і кантролінгу падатковай нагрузкі, якая ўключае ўзаемасувязь з уліковай і дагаворнай палітыкай, ільготамі і падатковым календаром.

 

Ганна Валаховіч

Тэарэтычныя аспекты забеспячэння эканамічнай бяспекі сельскагаспадарчых арганізацый. С. 41–61

Прадстаўлены аналіз падыходаў да вызначэння і забеспячэння эканамічнай бяспекі, а таксама фактараў і рызык сельскагаспадарчых арганізацый, прапанаваны аўтарскія распрацоўкі ў рамках гэтых катэгорый. Вынікі даследавання дазваляюць вызначыць канцэпцыю эканамічнай бяспекі аграпрадпрыемстваў, выявіць ключавыя фактары, якія ўплываюць на іх стабільнасць у сучасных умовах; садзейнічаюць выпрацоўцы эфектыўных кіраўніцкіх падыходаў да забеспячэння ўстойлівага развіцця сельскагаспадарчых арганізацый у рамках рэгіянальных структур.

 

Праблемы галін аграпрамысловага комплексу

 

Ала Цяцеркіна

Рэгуляванне плодаагародніннага сегмента спажывецкага рынку Рэспублікі Беларусь. С. 62–74

Адлюстраваны асноўныя трэнды развіцця садавінагароднінага сегмента спажывецкага рынку Беларусі, якія склаліся пад уплывам наступстваў каранавіруснай пандэміі і ў ходзе адстойвання нацыянальных інтарэсаў на сусветнай арэне. Прадстаўлены інструменты яго рэгулявання і праведзены іх крытычны агляд, што дазволіла выявіць моцныя і слабыя бакі мер, якія прымаюцца. Асаблівая ўвага ўдзелена пытанням стварэння і функцыянавання стабілізацыйных фондаў харчовых тавараў і цэнавага кантролю за паводзінамі пастаўшчыкоў прадукцыі і гандлёвых арганізацый.

 

Валерый Шварацкі, Валянціна Дуровіч, Вадзім Пабядзінскі

Перспектыўныя напрамкі развіцця зернеперапрацоўкі ў Беларусі. С. 75–83

Разгледжаны перспектыўныя напрамкі развіцця зернеперапрацоўчых прадпрыемстваў, прадукцыя якіх з'яўляецца таварам стратэгічнага прызначэння і працяглага захоўвання. Вывучаны сучасны стан перапрацоўкі збожжа, вызначаны асноўныя мерапрыемствы па нарошчванні яе аб'ёмаў і атрыманні высакаякаснай і канкурэнтаздольнай прадукцыі.

 

Замежны вопыт

 

Наталля Сычова

Замежныя падыходы да вызначэння і распрацоўкі тыпалогій сельскіх тэрыторый. С. 84–96

Прадстаўлены вынікі сістэматызацыі, аналізу і абагульнення замежнага вопыту ў галіне вызначэння (ідэнтыфікацыі) сельскіх тэрыторый і іх тыпалагізацыі. Выяўлены адметныя асаблівасці аднясення раёнаў да катэгорыі сельскіх, характэрныя для краін Еўрапейскага саюза і дзяржаў – членаў Арганізацыі эканамічнага супрацоўніцтва і развіцця. Устаноўлены змест, магчымасці і лімітуючыя фактары выкарыстання ў міжнароднай практыцы метадалагічных падыходаў да распрацоўкі тыпалогій сельскіх раёнаў.